خەسارەکانی ئاوسانی زانیاری پڕوپاگەندەیی لەبۆشایی زانست و عەقڵانییەتی زانست تەوەرەدا

شاهۆ حوسێنی

گەورەترین هەڕەشە بۆسەر زانست، زەین و عەقڵانییەتی زانست تەوەرە(سوژە) لەناو کۆمەڵگای کوردی‌دا نەک کەمی زانیاری و زانست کە ئاوسانی زانیاری پڕوپاگەندەیی(تەبلیغاتی) لەناو کۆمەڵگادایە کە تەنیا و تەنیا بۆ دەکارهێنانی کاتی و بۆ بەرژەوندی کەسی و ڕیکخراوەیی بەرهەم هاتون و دێن نەک بۆ خزمەت بەبەرهەم هێنانی بەرهەم و لیکەوتەی گونجاوی زانستی. بۆ وینە ڕایەڵەگشتێکانی وەک فەیس بووک، تێلگرام، یوتیوب،...هتد لەکوورت ترین کاتدا کۆگشتیەکی بەڕبڵاو لە زانیاری مۆنتاژکراوی زۆر جار نازانستی و موبتەزەل دەرخواردی خوێنەر، بینەر و بەشدار بووان دەدات.
 ئەو رەوتە سێ لیکەوتەی هەبوە بۆ کۆمەڵگای کوردی:

یەکەم: بەرهەم هێنی مەکۆیەکی مەجازیە کە زۆرکەم  ڕەنگدانەوەی واقعی کۆمەلگایە و بەر لەوەکە کارتێکەری کۆمەلگای بەسەرەوە بێت، کارتێکەری حەز و خولیاکانی بەکارهینەری بەسەرەوە دیارە کە بەشی هەرە زۆری بنەمایەکی زانستی و مەعریفی لەخۆناگرێت و لایەنی پڕوپاگەندەیی هەیە.

دووهەم: بەرهەم هێنی زەین و مێنتالیتەیەکی بەرخۆرخوازانەیە(مصرف‌گرایانە) نەک بەرهەم هێن.

سێهەم: بەرهەم هێنی کەسایەتێکی مەجازیە کە زۆرجار هیچ پێوەندیەکی لەگەڵ واقعی کۆمەڵگا نیە. بەجۆری کە زەین و مێنتالیتەی وەها کەسایەتێک بەر لەوەکە بەرهەمی پێوەندی ئیتێرسۆبژێکتیڤ بێت، بەرهەمی کارتێکەری زانیارێکانی جیهانی مەجازیە.

 لەوەها دۆخێک دا پەرەی هەستی بێ نیازی کازب لەناو تاکی کوردا پەرە دەستێنێ، بەجۆری کە تاکی بەرهەم هاتووی وەها کەش و دۆخێک خۆی بی نیاز دەبینێت لە سەردانی سەرچاو زانستێکان، کتێبە مەرجەعەکان و کەلک لێ وەرگرتنیان.

بەداخەوە ئاوسانی زانیاری پڕوپاگەندەیی(تەبلیغاتی) بۆمەبەستی کەسی و ڕێکخراوەیی دوو خەساری گەورەی لێ کەوتۆتەوە:

یەکەم: سادەنواندنی سیاسەت، کلتوور، کۆمەڵناسی و زانستەکانی تر کە پێویستیان بەسەرنج و تێڕامانی زۆر دەقیق و جیدی هەیە  دووهەم: گەمژە پەروەری و گەمژەییە بەمانای وەهمی زانایی و پسپۆری لەغیابی بنەما و ناوەرۆکێکی زانستی.

دیارە ئەو دوو دیاردەیە هەم مەجالی کۆنتڕۆڵ و ملکەچ کردنی تاک لەبارتر دەرەخسێنێت بەهۆی پەرەی پۆپۆلیسم و هەمیش دۆخێکی ئانارشیک دەخوڵقێنێت کە خەساری گەورەی بۆ کۆمەڵگا پێوەیە. بەهۆی ئەوەکە تاک و کۆمەڵگا لە ڕاستێکان و ئەمرە واقعێکان دوور دەکاتەوە و گێرۆدی پەراوێز و ئەمرە وەهمێکانی دەکات. نابێ لەبیر بکرێت کە لەنێوان زانیاری پڕوپاگەندەیی و زانست کە سەرچاوەی ڕاسیونالیسم و بیرمەندیە جیاوازی زۆرە. زانست مەجالی ڕەخنەگری و بەخۆداچوونەوی بەردەوام، بەڕۆژ بوونەوە و پەرەی بەردەوام دەرەخسێنێت و زانیاری پڕوپاگەندەیی ملکەچی، دواکەوتوویی و پنگ خواردوویی.