۱۳۹۷ آبان ۲۸, دوشنبه

سۆبژێکتویته، ماف، بەرگری دینامیک



شاهۆ حوسێنی
پێ‌داگری لەسەر ئەوەکە من مافێکم هەیە بەهیچ شێوەیەک بەو مانیە نیە کە من دەتوانم بەرگری لە مافی خۆم بکەم، هەرکاتێ کە من لە "خۆم" بەرگریم کرد، مافیش بوونی هەیە و مافی من دەپارێزرێت، واتە بە زمانی پوخت و پاراواتر دەشێ بگوترێت کە ئەوە بەرگریەکی دینامیکە کە بەها و نرخ دەبەخشیتە ماف و دیاری دەکات کە من خاوەن ماف هەم یان نیم. (لێرە دیارە مەبەست لە "خۆم" پێ‌داگری لەسەر سوبژەیەکی سەربەخۆی خۆبنیادنەرە کە دارێژەی فۆرمی مانایی و رواڵەتی بوونی خۆیەتی، خۆیەکی کە سەربەخۆیانە بۆ بنیادنانی نەزم و فۆرمێکی نوێی ژیان و بوونێکی گەورەتر ڕێژەیەک لە "خود" دەبەخشیتە فۆرمێک کە تێکەڵاوێکە لە ڕێژەیەک لە "خود"ەکانی تر)، دیارە کە باس لە بەرگری دەکرێت، بەرگری دەبێتە ژیان، ماف، حەقیقەت و سوبژێکتویتە.
بێ گومان لێرە دوو ڕەهەندی جیاواز لە بەرگری دێتە ئاراوە، یەکەم ئەوەکە خۆمان لە چوارچێوە و فۆرمی پیکهاتەیەکی دەسەڵات‌دا پێناسە بکەین و وەک ئەڵترناتیو درێژەدەری هەر ئەو فۆرم لە چالاکێکان ببین بۆ پاراستنی خۆمان، یان بەپێچەوانە بەگری کردن لە "خود" بەمانای هەڵگەرانەوە و سەرپێچی کردنە لە ناوەندەکانی دەسەڵات و پێ‌داگری لە سەر مافی "خود" بۆ سنووردار کردنی ناوەندەکانی دەسەڵات و پێشێل کردنی سوبژەیە. واتە دەشێ بگوترێت کە هەرجۆرە مافێک بەرهەمی بەرگریەکی دینامیکە و لەغیابی بەرگری هیچ مافیک بوونی نیە و بەرگریش بەمەبەستی پاراستنی "خود"ە، خودێکی سەربەخۆی خۆبنیادنەر لە سەرە ڕۆیی و دەست درێژی هەر دەسەڵاتێک.
بەڵام بۆچی بەرگری لە "خود" گرینگە؟
دەسەڵات بەر لەهەموو شتێک حەولی داڕشتن و بەرهەم هێنانی "خود"ێک دەدات کە کۆک بێت لەگەڵ دەسەڵات و لە خزمەت بەرژەوەندی دەسەڵاتی ئەودا بێت، واتە یەکەم هەنگاوی پاوان کردنی دەسەڵات، سەرە ڕۆیی و پێشیل کردنی ماف، تێکدانی فۆرمی ئەندێشەیی و جەستەیی "خود"ە، لە ئەساس دا دەشێ بگوترێت کە مێژویی سەرەڕۆیی و پاوانخوازێتی جگە لەمێژووی ئۆبژیکتویتە و سترۆکتورالیسم هیچ شتێکی تر نیە، کەواتە بوونەکان پێویستە بۆ بەگری لە "خود"، خودێکی ئیجابی کە ڕەنگدانەوەی فۆرمێکی سەربەخۆیانەی هزری و مەعریفیە، بەدژ دەسەڵات، دیارە دەسەڵات نەک بەمانای دەسەڵاتێکی تایبەت کە بەمانای گشتی دەسەڵات، پێویستە بەگری لەخۆیان بکەن.